Środowisko naturalne

Zagadnienia dotyczące środowiska naturalnego

Segment Elektrownie Systemowe

Zgodnie z dyrektywą IED od 1 stycznia 2016 r. obowiązują zaostrzone normy emisji zanieczyszczeń. Przesunięcie w czasie ich obowiązywania zapewnia przewidziany w dyrektywie mechanizm derogacyjny w postaci Przejściowego Planu Krajowego (PPK), obowiązujący w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 30 czerwca 2020 r. W okresie uczestnictwa w PPK obowiązuje dotrzymanie rocznych limitów masowych dla zanieczyszczeń zgłoszonych do derogacji przez operatorów instalacji (określonych dla poszczególnych instalacji w rozporządzeniu Dz.U. 2015 poz. 1138), jak również obowiązują standardy emisyjne wg stanu na 31 grudnia 2015 r. Wg zasad funkcjonowania PPK możliwe jest łączne rozliczanie z przyznanych limitów w ramach Grupy. W Grupie Enea SA Elektrownia Kozienice rozlicza się wspólnie z Elektrociepłownią Białystok z limitów SO₂ i pyłu.

Elektrownia przystąpiła do PPK ze względu na ryzyko nieterminowego przekazania do eksploatacji IOS IV, a Elektrociepłownia Białystok z uwagi na brak instalacji odsiarczania spalin i instalacji odazotowania. Elektrownia Kozienice korzysta również z derogacji Traktatu Akcesyjnego w zakresie standardu emisji NOx (obowiązuje do 31 grudnia 2017 r.). W celu ograniczenia emisji tlenków azotu do atmosfery od roku 2013 w Elektrowni Kozienice prowadzona jest sukcesywna zabudowa instalacji katalitycznego odazotowania spalin (SCR). W 2016 r. w instalację SCR wyposażone były bloki nr 1, 2, 5, 6 i 7. W 2017 r. planowana jest zabudowa SCR dla bloków 4, 8 i 9, natomiast w 2018 r. - dla bloku 10.

Odsiarczenie wszystkich spalin przy wykorzystaniu instalacji IOS I-IV (IOS IV przekazany do eksploatacji końcem 2015 r.) stanowi gwarancję dotrzymania limitu masowego emisji zanieczyszczeń PPK oraz dotrzymania standardów emisyjnych wynikających z dyrektywy IED. Właściwa eksploatacja zabudowanych elektrofiltrów, jak również ich sukcesywna wymiana na nowoczesne, wysokosprawne jednostki wraz z drugim etapem odpylania, jaki gwarantują eksploatowane instalacje odsiarczania spalin, zapewniają dotrzymanie obowiązujących w 2016 r. standardów emisji pyłu. W 2017 r. planowana jest wymiana elektrofiltru bloku nr 9.

Stężenie zanieczyszczeń w Elektrowni Kozienice w 2016 r.

• SO_x niższe o 71% od stężenia dopuszczalnego
• NO_x niższe o 23% od stężenia dopuszczalnego
• pyłu niższe o 83% od stężenia dopuszczalnego

Realizowane działania inwestycyjne w celu dostosowania do wymogów Dyrektywy 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych (IED) – Elektrownia Kozienice

W zakresie wymagań nakreślonych przez Dyrektywę IED, jak również planowanych do wdrożenia od 2021 r. konkluzji BAT (kBAT) – Enea Wytwarzanie realizuje konsekwentnie od kilku lat nakreślony harmonogram dostosowujących działań inwestycyjnych.

W 2016 r. w Elektrowni Kozienice:

• przygotowano koncepcję dostosowania Enea Wytwarzanie sp. z o.o. do wymogów konkluzji BAT
• uruchomiono kompleksowy program dostosowania Enea Wytwarzanie sp. z o.o. Segment Elektrownie Systemowe w zakresie dostosowania do wymogów konkluzji BAT – czas realizacji to lata 2017-2021
• zabudowano instalację katalitycznego odazotowania (SCR) spalin na 3 blokach nr 1, 4, 5 o mocy 200 MW (z osiągalnymi stężeniami poniżej 100 mg/Nm3), aby znacznie zredukować tlenek azotu

W latach 2017-2018 zaplanowano zabudowanie instalacji na pozostałych 3 blokach: nr 8 (200 MW) oraz 2 blokach 500 MW (nr 9 i 10).

Zabudowane do 2018 r. instalacje SCR, jak również eksploatowane obecnie instalacje IOS, zapewniają Spółce możliwość wypełnienia wymagań dyrektywy IED jak również przyszłych kBAT.

Przejściowy Plan Krajowy

Zaostrzone standardy emisyjne, wprowadzone przez dyrektywę IED, mogą zostać odsunięte w czasie poprzez skorzystanie z derogacji PPK, o której mowa w art. 32 dyrektywy IED (implementacja do prawa polskiego poprzez art. 146c ustawy Prawo ochrony środowiska Dz.U. 2001 Nr 62 poz. 627, z późn. zm.). Elektrownia Kozienice oraz Elektrociepłownia Białystok zgłosiły uczestnictwo w PPK w zakresie emisji: SO₂ , pył – Elektrownia Kozienice oraz SO₂, pył i NOx – Elektrociepłownia Białystok.

Odstępstwo od standardów emisyjnych dla źródeł objętych PPK obowiązuje w okresie 1 stycznia 2016 r. do 30 czerwca 2020 r., co oznacza, że w tym czasie obowiązują standardy wg stanu na dzień 31 grudnia 2015 r. (dla Elektrowni Kozienice: pył - 50 mg/Nm³, SO₂ - 1.200 mg/Nm³ dla 5 bloków 200 MW oraz 400 mg/Nm³ dla bloków pozostałych). Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska, Minister Środowiska wydał rozporządzenie z 21 lipca 2015 r. w sprawie wymagań istotnych dla realizacji Przejściowego Planu Krajowego (Dz.U. 2015 poz. 1138), które dla źródeł objętych PPK określa masowe limity substancji dla lat 2016 - 2019 i na I półrocze roku 2020 (poniższa tabela). Elektrownia Kozienice oraz Elektrociepłownia Białystok rozliczają się łącznie w ramach przyznanych limitów emisji zanieczyszczeń zgłoszonych do PPK.

Emisja dla potrzeb PPK (obliczana zgodnie z Decyzją wykonawczą Komisji z 10 lutego 2012 r., ustanawiającą przepisy dotyczące przejściowych planów krajowych, o których mowa w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych (2012/115/UE)) nie stanowi podstawy do wyliczania opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska.

Segment Ciepło

Enea Wytwarzanie w segmencie Ciepło (Elektrociepłownia Białystok) do chwili obecnej zrealizowała następujące inwestycje, wpływające na zmianę wielkości emisji:

• konwersja kotła OP-140 nr 5 opalanego węglem na fluidalny biomasowy OFB-105
• konwersja kotła OP-140 nr 6 opalanego węglem na fluidalny biomasowy OFB-105
• instalacja odazotowania spalin SNCR na kotłach OFB-105 nr 5 i 6
• instalacja odazotowania spalin SCR na kotłach OP-230 nr 7 i 8
• układ odzysku ciepła na kotle K6

Obecnie trwa realizacja zadania w postaci budowy instalacji odsiarczania spalin dla kotłów OP-230 nr 7 i 8 – termin realizacji 2017 r.

Realizowane działania inwestycyjne w celu dostosowania do wymogów Dyrektywy 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych (IED) – Elektrociepłownia Białystok

Zagadnienia dotyczące środowiska naturalnego

Zagadnienie dotyczące obszaru Wydobycia – LW Bogdanka:

Ochrona powietrza atmosferycznego

• LW Bogdanka SA nie posiada emitora zorganizowanego emitującego pyły i gazy do atmosfery
• Niezorganizowanym emitorem jest obiekt unieszkodliwiania odpadów wydobywczych w Bogdance, które może być źródłem pylenia w czasie suchych i wietrznych dni
• Emisja niezorganizowana do powietrza pochodzi ze spalania paliw w silnikach spalinowych wykorzystywanych w spółce oraz procesów spawania

Gospodarka wodno-ściekowa dotyczy przede wszystkim wód dołowych, w tym:

• drenowania górotworu w obrębie wyrobisk górniczych
• kontrolowanego drenażu warstw jurajskich
• gospodarczego wykorzystania wody do celów ppoż. i technologicznych
• wypompowywania wody na powierzchnię
• gospodarczego wykorzystania wód dołowych na powierzchni (Zakład Przeróbki Mechanicznej Węgla, Łęczyńska Energetyka sp. z o.o. - w ramach SUW)
• retencjonowania wody dołowej w zbiorniku - osadniku na powierzchni w celu redukcji zawiesiny
• zrzutu wód ze zbiornika poprzez system rowów odprowadzających oraz ciek - Rów Żelazny do rzeki Świnki w ilości ok. 14.623 m3/dobę
• wody dołowe charakteryzują się sumą chlorków i siarczanów w wysokości 1.035 mg/dm³

Gospodarka odpadami

• W 2016 r. łączny przychód odpadów górniczych wyniósł 6.372.549 ton
• Ok. 45% odpadów poddanych było odzyskowi i zagospodarowaniu. Odzysk odpadów, tj. wykorzystanie do rekultywacji terenów, utwardzania dróg, placów, produkcji cementu w Cementowni „Ożarów” i innych celów wyniósł – 2.893.481 ton
• 98% odpadów wykorzystywanych jest do wykonywania rekultywacji terenów zdegradowanych. Polega ona na przywróceniu tym terenom pierwotnej rzeźby poprzez wypełnienie wyrobisk popiaskowych odpadami górniczymi, a następnie przykryciu ich warstwą glebową i zagospodarowaniu w kierunku rolnym bądź zadrzewieniowym
• Pozostałe odpady wydobywcze (3.479.068 ton) są składowane na obiekcie unieszkodliwiania odpadów wydobywczych w Bogdance
• LW Bogdanka SA prowadzi zagospodarowanie innych odpadów poprzemysłowych przekazuje jednostkom uprawnionym odpady, które nadają się do wykorzystania (drewno, oleje przepracowane, złom, ścinki taśm przenośnikowych) lub unieszkodliwiania (zużyte źródła światła, opakowania po klejach, farbach itp.)

Rekultywacja

• W 2016 r. nie przeprowadzono robót rekultywacyjnych na terenach poprzemysłowych
• Na bieżąco prowadzona jest pielęgnacja zorganizowanej zieleni, obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych oraz zrekultywowanych w latach ubiegłych terenów poprzemysłowych w rejonie Pola Bogdanka, Nadrybie i Stefanów oraz zaplecza kolejowego w Zawadowie

Ochrona powierzchni

• Wpływ prowadzonej w 2016 r. eksploatacji górniczej na powierzchnię ujawniał się - tak jak dotychczas - głównie w postaci powiększenia się powierzchniowego zasięgu dotychczasowych oddziaływań
• W rejonie wsi Bogdanka i Nadrybie Wieś maksymalne osiadania utrzymują się na poziomie 5,00 m w centralnej części niecki osiadań
• Szkody w obiektach budowlanych w 2016 r. - tak jak dotychczas - w większości przypadków dotyczyły wiejskiej zabudowy, zgłoszone uszkodzenia w tych budynkach nie stwarzały zagrożenia dla użytkowników i były usuwane na bieżąco
• Koszty usuwania szkód spowodowanych eksploatacją górniczą w 2016 r. wyniosły ogółem ok. 3,28 mln zł

Sankcje i opłaty grożące Spółce z tytułu ochrony środowiska

• Działalność górnicza pociąga za sobą opłatę eksploatacyjną, z tytułu korzystania ze środowiska naturalnego oraz szereg kosztów związanych z:
• zagospodarowaniem odpadów pogórniczych
• rekultywacją terenów poprzemysłowych
• monitoringiem środowiskowym
• opracowaniem operatów i dokumentacji niezbędnych do właściwego funkcjonowania zakładu
• Opłata eksploatacyjna jest wnoszona co pół roku na konta gmin, na terenie których prowadzi się eksploatację (60%) oraz na poczet Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (40%). Opłata koncesyjna stanowi również w 40% dochód NFOŚiGW oraz w 60% dochody gmin górniczych.
• LW Bogdanka SA spełnia standardy w zakresie ekologii i w 2016 r. nie poniosła kar z tyt. naruszenia warunków korzystania ze środowiska, określonych w obowiązujących przepisach prawnych.